مدرسه آقا باباخان يا مدرسه وكيل و يا مدرسه سردار، از آثار دوره زنديه در شيراز است. اين مدرسه در محله درب شاهزاده در جنوب مسجد وكيل و غرب بازار وكيل قرار گرفته است. در ابتدا، به دستور كريمخان زند، محمدحسين خان صدراصفهانى به ساخت اين بنا پرداخت، اما پيش از اتمام آن به تهران رفت و مدرسه ناتمام باقى ماند. پس از آن، در دوره قاجاريه به هنگام حكمرانى حسينعلى ميرزا در فارس، آقاباباخان بار فروش مازندرانى كه منصب فراشباشى، لله باشى و پس از آن سردارى را داشت، به ساخت بناى مدرسه پرداخت و آن را در سال 1249ﻫ..ق به اتمام رساند.
اين مدرسه از آجر و سنگ ساخته شده است. در ورودى آن از دو لنگه چوبى قديمى كوبه و حلقه دار تشكيل شده است. پس از در ورودى يك هشتى وجود دارد كه بر فراز آن يك ارسى ساخته شده و در دو سوى آن دو گوشواره قرار دارد و به وسيله دو راهرو سمت راست و سمت چپ به حياط مدرسه متصل مىشود. در انتهاى اين دو راهرو دو پلكان وجود دارد كه به ارسى طبقه دوم (كتابخانه) وارد مىشود. در مقابل در ورودى، دريچه نسبتاً بزرگى در صحن حياط مدرسه قرار دارد.حياط مدرسه با عرض 25 متر و طول 32 متر، مستطيل شكل است و گرداگرد آن را 24 حجره و سه مدرس در يك طبقه تشكيل داده است كه ازاره آنها از سنگ ساخته شده است. اين سه مدرس در گوشههاى بنا قرار گرفتهاند. در گوشه چهارم نيز دستشويى وجود دارد. اطراف جرزها و سر در حجرهها را كاشى هفت رنگ تشكيل داده است. در پيشانى حجرهها نيز، آيات قرآنى با خط ثلث نگاشته شده است.در ضلع جنوبى حياط، طاقنمايى وجود دارد كه دو ستون سنگى در زير آن قرار گرفته و در دو طرف ارسى بالاى طاقنما، دو گوشواره كاشى كارى شده وجود دارد كه هم اينك تبديل به كتابخانه مدرسه شده است.
در ضلع شمالى حياط كه تقريبا برابر با ضلع جنوبى است، كانه پوشى (نيم گنبد) متكى بر شاه تويزه، قرينه طاقنماى جنوبى قرار گرفته است. پيشانى، جرزها و لبه داخلى اين طاق، كاشىكارى شده است و در زير رخ بام و كمركش آن، آيات قرآنى نگاشته شده است كه هم اينك محل برگزارى نماز است.بر فراز گوشوارههاى دو طرف اين طاقنما مانند ضلع جنوبى دو مجلس كاشىكارى شده و با تصاوير پرندگان و گل مزيّن شده است. معمارى اين بنا، برگرفته شده از معمارى مدارس صفوى است.كف حياط اين مدرسه به اندازه يك پله از كف هشتى بالاتر است. كف حجرهها نيز به اندازه يك پله از كف حياط بالاتر است. در صحن اين حياط چهار باغچه و يك حوض طولى كشيده قرار دارد.اين مدرسه در سال 1333 توسط اداره باستانشناسى فارس، مرمت شد. پس از آن نيز يك بار ديگر مورد مرمت قرار گرفت.هم اينك اين مدرسه زير نظر حوزه علميه قم و با مدیریت حجهالاسلام علي موحد و حجه الاسلام ابراهیم کلانتری اداره میشود و طلاب علوم دينى نيز به تحصيل در آن مىپردازند.اين مدرسه در تاریخ 29/3/1347 با شماره 603 در فهرست آثار ملى به ثبت رسیده است.
منابع: آثار عجم، فرصتالدوله شيرازى، انتشارات بامداد، 1362، ص 494 / بناهاى تاريخى و آثار هنرى جلگه شيراز، علىنقى بهروزى، انتشارات اداره كل فرهنگ و هنر استان فارس، 1349، ص 230 / تاريخ بافت قديمى شيراز، كرامتاللّه افسر، انتشارات انجمن آثار ملى، تهران، 1353، ص 218 / دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، مركز دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، تهران، 1369، ج 1، ص 451 / دايرةالمعارف بناهاى تاريخى ايران، مدارس و بناهاى مذهبى، كاظم ملازاده، مريم محمدى، سوره مهر پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامى، 1381، ص 132 / شيراز در گذشته و حال، حسن امداد، اتحاديه مطبوعاتى فارس، ص 199 / شيراز شهر جاويدان، على سامى، انتشارات نويد شيراز، 1363، ص 590 / فارسنامه ناصرى، حاج ميرزا حسن حسينى فسايى، تصحيح و تحشيه منصور رستگار فسايى، اميركبير، تهران، 1367، ج 2، ص 1223ـ 1222 / مراكز فرهنگى فارس، مركز انفورماتيك و مطالعات توسعه، سازمان برنامه و بودجه استان فارس، 1372، ج 1، ص 134 / معمارى ايران (دوره اسلامى)، به كوشش محمديوسف كيانى، جهاد دانشگاهى، تهران 1366، ج 2، ص 65.
وب سایت دانشنامه فارس راه اندازی شده در سال ٬۱۳۸۵ کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به موسسه دانشنامه فارس می باشد. طراحی و راه اندازی سایت توسط محمد حسن اشک زری