غارى است كه در فاصله تقريبى 6 كيلومترى تنگ چوگان به طرف شمال در سينه كوهى قرار گرفته است و به جهت قرار گرفتن مجسمه شاپور در آن به غار شاپور معروف شده است.اين غار عميق با بیش 7 متر ارتفاع از سطح زمین، در حدود يك كيلومتر درازا دارد. طول دهانه اين غار در گذشته 16 متر بوده اما هم اينك، پس از برپا شدن دوباره مجسمه شاپور در غار، دهانه غار بزرگتر گرديده و در حدود 30 متر عرض و 20 متر ارتفاع دارد. هرچه به درون غار نزديكتر شويم، ميزان عرض و ارتفاع دهانه غار كاهش مىيابد.سطح غار داراى پستى و بلندى است و حفرههاى حوض‌مانندى درون آن وجود دارد. صعود به درون غار به علت قرار گرفتن در بالاى كوه آسان نبوده، اما هم اينك اين سطح هموار شده و 230 پله سنگى با نردههاى آهنى اطراف آن احداث شده كه به راحتى مىتوان به درون غار رفت. درون غار مجسمه شاپور قرار گرفته و پشت سر مجسمه از ريزش قطرات آب گودالى به شكل حوض ايجاد شده است.
مجسمه شاپور: در درون غار شاپور قرار گرفته است. مجسمه شاپور كه از آثار باقى مانده دوره ساسانى است، از قطرات و مواد رسوبى است كه از سقف غار به تدريج چكيده و تشكيل استالاكتيت و استالاكميت داده، ستون سنگى بزرگى در وسط غار، نزديك به در ورودى غار ايجاد كرده و به وسيله حجارى به گونه مجسمه شاپور، پادشاه دوم ساسانى درآمده است.اندازه دور سر اين مجسمه 320 سانتىمتر، درازى ابرويش 30 سانتىمتر، درازى چشمش 18 سانتىمتر، درازى بينىاش 30 سانتىمتر، درازى سبيلش 80 سانتىمتر، دور گردنش 230 سانتىمتر، پهناى شانهاش 240 سانتىمتر، دور بازويش 150 سانتىمتر، دور سينهاش40 سانتىمتر، دور مچ دستش 100 سانتىمتر، دور كمرش 305 سانتىمتر، دور رانش 250 سانتىمتر، درازى كفشش 110 سانتىمتر، پهناى كفشش 60 سانتىمتر، بلندى مجسمهاش 7 متر و وزنش در حدود سىتن است.
اين مجسمه يك بار سرنگون شد، اما تاريخ سرنگونىاش به درستى معلوم نيست، برخى بر اين باورند كه اين حادثه پس از قرن هشتم هجرى كه حمدالله مستوفى آن را استوار ديده است، اتفاق افتاده است.اين مجسمه كه سالها در گودالى به عمق چهار متر قرار گرفته بود، در سال 1337 توسط سپاه جنوب و با يارى افسران مهندس و اداره باستانشناسى فارس و انجمن آثار ملى، دوباره برپا شد.مقدسى پيرامون غار شاپور و مجسمه شاپور مىنويسد: «در يك فرسخى نوبندگان است و هيكل عظيم شاپور دهانه غار است و تاجى بر سر دارد. پشت سر او آبى است راكد و منفذى ندارد و باد سختى در آن جا مىوزد. طول آن هيكل يازده زراع است و ساق پايش سيزده وجب و سه برگ جلو پاى او حجارى شده است».
حمدالله مستوفى مىنويسد: «بر ظاهر، نسبتاً مردى سياه است به هيكل بزرگتر از مردى. بعضى مىگويند طلسمى است و برخى گويند مردى بود كه خداى تعالى آن را سنگ گردانيده، شاهان آن ولايت او را معزز و مكرم دارند و به زيارتش روند و روغن مالند».
اين مجسمه در تاریخ 15/10/1310 با شماره 159 در فهرست آثار ملى به ثبت رسيده است.
منابع: اقليم پارس، سيد محمدتقى مصطفوى، نشر تابان، تهران، 1364، ص 128 / تمدن ساسانى، على سامى، دانشكده ادبيات دانشگاه پهلوى، 1342، ج 2، ص 154 / لغتنامه دهخدا، علىاكبر دهخدا، انتشارات دانشگاه تهران، 1372، ج 10، ص 14566 / مراكز فرهنگى فارس، مركز انفورماتيك و مطالعات توسعه، سازمان برنامه و بودجه استان فارس، 1372، ج 1، ص 187.
وب سایت دانشنامه فارس راه اندازی شده در سال ٬۱۳۸۵ کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به موسسه دانشنامه فارس می باشد. طراحی و راه اندازی سایت توسط محمد حسن اشک زری
