قصر آيينه يا قصر دختر كه به تنگ چكچك نيز معروف است، از بناهاى دوره ساسانى است كه در 70 كيلومترى شهرستان داراب و در هشت كيلومترى جنوب شرقى رستاق واقع شده است. اين قصر در ارتفاع زيادى از سطح زمين ساخته شده و از اطراف به وسيله سه رشته كوه احاطه شده است. وجه تسميه آن نيز بدان جهت است كه در كوه جنوبى، غارى وجود دارد كه آب از سقف آن قطره قطره به درون حوضى مىچكد و بدين ترتيب به چك چك مشهور شده است. دو ساختمان در اين محل مشاهده مىشود.
ساختمان اول بنايى است ساخته شده از سنگ و گچ و آهك به مساحت 49 متر مربع با ديوارهايى قطور كه قطر ديوارهها 60/1 است. در نماى اين ساختمان سنگهاى تراش خورده صاف به كار رفته است. در داخل ساختمان طاقچههايى تعبيه شده است كه مربع شكل مىباشند. در ورودى اين ساختمان در جهت بنايى ديگر كه در نزديكى اين ساختمان ساخته شده، گشوده مىشود. سقف قصر سقفى گنبدى شكل بوده كه هنوز نسبتاً پا برجاست. ديوارهاى قصر داراى هفت متر ارتفاع است. بخشى از اين ديوارها كه رو به دره عميق قرار دارد، بر اثر عبور سيلاب فرو ريخته است. در روبهروى اين قصر و در ضلع غربى كوه قسمتى از كوه تراشيده شده و صيقل يافته است. در آنجا آيينهاى قرار داشته كه نماى قصر و راههاى اطراف آن در آيينه پيدا بوده و ديدهبانها كه در بالاى كوه قسمت شمالى قصر قرار داشتند و راه شمالى آن را كنترل مىكردند، به وسيله اين آيينه قصر را مىديدند و از آن محافظت مىكردند، اما برخى نيز معتقدند كه در اين قسمت آيينهاى وجود نداشته و بخش تراشيده شده و جلا يافته كوه به گونهاى بوده كه تصاوير را منعكس مىساخته است.در نزديكى بناى قصر دختر ساختمان ديگرى وجود دارد كه معروف به آتشكده است. مساحت اين ساختمان 80 متر مربع و قطر ديوارهاى آن 2 متر است. اين ساختمان به صورت چهارطاقى است كه چهار در ورودى آن در چهار جهت ساختمان قرار گرفته است. مصالح به كار رفته در ساختمان سنگ و آهك است. نماى ساختمان به وسيله ملاط گچ مسطح شده است. سقف ساختمان به صورت استوانهاى بوده كه هم اينك فرو ريخته و تنها بقاياى آن مشاهده مىشود.در اين ساختمان هم در نما و هم در درون ساختمان بقايايى از تزيينات مشاهده مىشود. در چهار گوشه بيرونى ديوار ساختمان و در زاويههاى ديوار نوعى برآمدگى مشاهده مىشود به گونهاى كه زاويه ديوار مستقيم امتداد نمىيابد.در كوهى كه در پشت اين دو بنا قرار دارد، بقاياى سه برج ديده مىشود. دو برج دايرهاى شكل بوده و برج سوم مربع شكل است كه محل قرار گرفتن ديدهبانها و نگهبانان بوده كه محوطه و راههاى اطراف قصر را كنترل مىكردند.
منابع: اقليم پارس، سيد محمدتقى مصطفوى، نشر تابان، تهران، 1364، ص 95 / تحقیقات میدانی.
کوروش کمالي سروستاني
وب سایت دانشنامه فارس راه اندازی شده در سال ٬۱۳۸۵ کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به موسسه دانشنامه فارس می باشد. طراحی و راه اندازی سایت توسط محمد حسن اشک زری