آرامگاه شيخ دانيال خنجى است كه متشكل از منارى آجرى مربوط به قرن هشتم هجرى است كه در شهر خنج و در كنار قبرستان شهر واقع شده است. در سال 789ﻫ..ق این منار توسط قطبالدين تهمتن بن‌عزالدين گردانشاه بن سلغور گنبد بزرگى بر فراز اين آرامگاه احداث شده است. منار دانيال استوانهاى است كه بر پايه هشت ضلعى قرار دارد. قسمت پايين منار از سنگ ساخته شده و قسمت فوقانى منار داراى هشت كتيبه برجسته است. متن كتيبه به شرح زير است:«همانا.... اولين كسى كه در اسلام مناره را بنا كرد، عمر بن عبدالعزيز است كه خداوند از او خشنود باشد. جانشينان و ياران دين و به تحقيق راستگويان و متقيان پس از او، حضرت پادشاه اوليا و قطب اول، نماينده پروردگار متعال شيخى كه ستون دين و عمود حق و جانشين دين خداست و اشاره نمود به ساختن اين مناره در شهر خنج در پنجاه سال بعد و خيلى قبل از وقوع مناره برادران او عنايت كردند. از طرف پادشاه هرمز، پادشاه سعادتمند، ستون حق و دين توران شاه بنا نمود، آن را از سنگ كه مورد نياز بود».
بر پيشانى مدخل و روى كتيبهاى بدين مضمون نصب شده است: «استادان مناره محمود استاد خان والد حاجى محمد بن استاد حاجى كلاه سياه».
هم چنين بر كاشىهاى مربع شكل بالاى منار نوشته شده است: "اللهم صل علی محمد و علی آل محمد و ابوبکر صدیق و عمر فاروق و عثمان بن عفان و علی ابن ابیطالب و امام حسن المجتبی و امام الحسین الشهید و امام زین‌العابدین و امام محمدالباقر و امام محمد الصادق و امام موسی‌الکاظم و امام علی موسی‌الرضا و امام محمدتقی و امام علی‌النقی و امام حسن العسکری و امام محمدمهدی".ارتفاع منار اكنون 25 متر است. در اطراف مناره آثارى از خانقاه، آب انبار و مدرسه وجود دارد.مصالح اصلى اين بنا از لاشه سنگ، ملاط گچ و آجر تشكيل شده و در تزيينات بنا نيز از سنگهاى سرخ فام استفاده شده است. تقويت پىها، تعمير سنگهاى ازاره و آوار، تعمير طاقنماهاى سنگى اطراف پايه منار، مهاربندى تركهاى ايجاد شده از بدنه منار به وسيله سيم بكسل، تعمير و تقويت پى سردر و تعمير سنگ چين نماى سردر از جمله كارهايى است كه در جهت مرمت بنا انجام شده است.اين بنا در تاريخ 1/5/1353 با شماره 975 در فهرست آثار ملى به ثبت رسيده است.
منابع: خنج گذرگاه باستانى لارستان، محمدباقر وثوقى، نشر خرّم، قم، 1374، ص 45 / سيماى لارستان، صادق رحمانى، مؤسسه فرهنگى همسايه، قم، 1375، ص 97 و 98 / لارستان، محمدباقر وثوقی، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، 1380، ص 56 / لارستان كهن و فرهنگ لارستانى، احمد اقتدارى لارستانى، ص 86 / مراكز فرهنگى فارس، مركز انفورماتيك و مطالعات توسعه، سازمان برنامه و بودجه استان فارس، 1372، ج 1، ص 201 / معمارى ايران (دوره اسلامى)، به كوشش محمديوسف كيانى، جهاد دانشگاهى، تهران 1366، ج 2، ص 27.
وب سایت دانشنامه فارس راه اندازی شده در سال ٬۱۳۸۵ کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به موسسه دانشنامه فارس می باشد. طراحی و راه اندازی سایت توسط محمد حسن اشک زری
