مدیر دانشنامه فارس به حاشیه‌های پیش‌آمده درباره اجرای اپرای عروسکی «سعدی» توسط بهروز غریب‌پور در شیراز پاسخ داد.

در پی انتشار اخباری مربوط به حاشیه‌های اجرای اپرای عروسکی «سعدی» هم‌زمان با اول اردیبهشت‌ماه یادروز سعدی در شیراز و صادر نشدن مجوز از سوی مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کوروش کمالی سروستانی گفت: شیراز هر سال در اول اردیبهشت‌ماه و با هوای دل‌انگیز بهاری و شکوفه‌های نارنج، سرمست از ترّنم دل‌آویز واگویه‌ای شیخ شور و طرب و حکمت، سعدی شیرازی، مقدم هنرمندان و اندیشمندان و سعدی‌شناسان و سعدی‌دوستان را گرامی می‌دارد. امسال نیز مانند هر سال مراسم یادروز سعدی که شامل بخش‌های علمی، فرهنگی و هنری است، برگزار خواهد شد و قرار بود «اپرای عروسکی سعدی» اثر استاد غریب‌پورنیز برای اولین‌بار در شیراز برگزار شود که متاسفانه به دلیل صادر نشدن مجوز از سوی مدیر کل موسیقی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این مسئله حداقل تا امروز منتفی شده است.

وی افزود: تا آن‌جا که من اطلاع دارم، هیچ تهدیدی از سوی هیچ گروهی در شیراز علیه هنرمندان گروه آران صورت نگرفته است و نهادها و گروه‌های مختلف فرهنگی و سیاسی از اجرای اپرای عروسکی سعدی به شرط داشتن مجوز قانونی از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استقبال کرده‌اند. مقامات سیاسی و امنیتی استان نیز به عنوان نماینده دولت و مجری سیاست‌های دولت بر دفاع از اجرای برنامه‌های هنری دارای مجوزهای قانونی تاکید کرده‌اند.

کمالی سروستانی ادامه داد: با توجه به آن‌چه گفته شده، همه چیز برای اجرای اپرای عروسکی سعدی در شیراز آماده بود و هماهنگی لازم از سوی ستاد برگزاری مراسم یادروز سعدی برای ایاب و ذهاب، اسکان و سالن اجرا و تبلیغات لازم صورت گرفته بود.

مدیر مرکز سعدی‌شناسی درباره چگونگی شکل‌گیری اپرای عروسکی سعدی و صادر نشدن مجوز آن گفت: استاد غریب‌پور حالا دیگر نامی آشنا در تئاتر ایران‌زمین و تئاتر عروسکی جهان است که با ریشه داشتن در فرهنگ اسلامی و عشق به فرهنگ ایرانی بیش از 10 سال است که به ساخت اپراهای عروسکی بر اساس متون کلاسیک ادبیات فارسی مشغول است. اپرای عاشورا نشان از پیوند و مهر استاد با حماسه حسینی و فرهنگ دینی دارد و اپراهای رستم و اسفندیار، لیلی و مجنون، شمس و مولانا و حافظ، عشق استاد را به مفاخر ادب ایرانی نشان می‌دهد.

کمالی سروستانی ادامه داد: زمانی که استاد برای اجرای اپرای حافظ در شیراز بودند، در نشستی از استاد درخواست کردیم که به سعدی هم بپردازند و استاد پس از مدتی خبر مسّرت‌بخش آغاز نوشتن اپرای سعدی را اعلام کردند. بیش از دو سال به همراه گروه خود، جان بر این آتش نهادند و اپرای سعدی با امید والا و دستی تنها ساخته شد و در جلسات مختلف مدیران ارشد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز مورد تایید و تشویق قرار گرفته بود و قرار بود که این اپرا برای اولین بار در جشنواره فجر امسال اجرا شود که به دلایل مشکلات مالی این اتفاق نیفتاد.

مدیر دانشنامه فارس گفت: با حمایت مسئولان استان فارس، قرار شد که اولین اجرای این اپرای عروسکی در شیراز و هم‌زمان با یادروز سعدی صورت پذیرد و ما نیز به دلیل اهمیت هنری و فرهنگی این اثر، بخشی از برنامه‌های سالانه از جمله حضور بزرگان موسیقی سنتی ایران را در روز سعدی که سنّت چندین ساله بود، حذف و شیراز را برای پنج شب اجرای اپرای عروسکی سعدی آماده کردیم.

کمالی سروستانی با اشاره به گفت‌وگو با بهروز غریب‌پور و مسئولان استان گفت: بر اساس اعلام استاد غریب‌پور، «مرکز هنرهای نمایشی» که مجوز دیگر اپراهای استاد را در 10 سال گذشته صادر کرده بود، اپراهایی که در تمام آن‌ها عروسک‌های تک‌خوان حضور داشتند، این اپرا را نیز برای اجرا تایید کرده است و بر اساس توافق تازه مقرر بود که «دفتر موسیقی» وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز مجوز دیگری صادر کند که متاسفانه مدیر مرکز جناب ارجمند با استناد به این‌که در این اپرا تک‌خوانی زن انجام می‌شود، مجوز لازم را صادر نکردند و در روز سعدی، شهر شیراز و مردم هنردوست ایران را از اجرای یک اثر هنری فاخر محروم ساختند.

مدیر مرکز سعدی‌شناسی در پاسخ به سوالی درباره بحث قانونی و شرعی این ممنوعیت گفت: ما بیش‌تر در تعجبیم که در 10 سال گذشته و در دولت‌های قبل، مجوز این‌گونه اپراها با آواگری عروسکان داده شده و در «اپرای سعدی» به یک‌باره نظر مدیران تغییر کرده است. شاید از نظرات عالمانه و راه‌گشای مقام معظم رهبری در این زمینه بی‌خبرند. ایشان در پاسخ به استفتایی درباره صدای زن و گوش دادن به آن فرموده‌اند: «در حرمت غنا فرقی بین این‌که مغنی زن باشد یا مرد، نیست و شنیدن صدای زن اگر غنا نباشد، حرمت شرعی ندارد، مگر آن‌که به قصد ریبه یا موجب ترتب مفسده باشد». بدیهی است وقتی عروسکی اشعار ضبط‌شده سعدی در دستگاه‌های موسیقی سنتی ایرانی و در قالب نمایش را می‌خواند، نمی‌تواند موجب مفسده باشد، بویژه آن‌که مقام معظم رهبری سعدی را «یکی از پایه‌های بنای استوار ادب پارسی، و شعر و نثر او را یکی از برازنده‌ترین اندام‌های پیکر شکوهمند فرهنگ ایران» می‌دانند. امید است مدیران ارشد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با وفای به عهد و حمایت از آثار فاخر هنری، در تصمیم خود تجدیدنظر کنند و راهی سهل‌تر به سوی همدلی هنرمندان و دولت بگشایند.