همزمان با 7 اردیبهشت که به‌نام روز سروستان نام‌گذاری شده است، دکتر کوروش کمالی سروستانی مدیر دانشنامه فارس در مراسم مجازی ویژه این روز به بررسی تاریخ و فرهنگ سروستان پرداخت.

 آنچه در پی می‌آید بخش‌هایی از متن این سخنرانی است:

شهر شکوه تاریخ

سبز دیاری که شهر یادمان‌های باستانی، شهر باورهای اهورایی، شهر شکوفایی کیش یزدانی، شهر طمأنینه و شکوه تاریخ، شهر هنرهای سنتی، شهر کتیبه‌های کوفی و ثلث و نسخ، شهر عالمان و شاعران و پژوهشگران و هنرمندان، شهر فرزانگان؛ شهر باغ‌ها و بستان‌ها، شهر گلزارها و گلستان‌ها، شهر پسته و زیتون، شهر نفت سبز، شهر هنر و مهر و انسانیت است.

آن‌سان که چونان نگینی سبز، استوار بر شانه‌های بلند قامت سروهای دیرسال، بر تارک این سرزمین، خوش می‌درخشد؛ گویی که از دور دست تاریخ تا اینک امروز، سُتوار و سر کشیده تا نیلگون آسمان تاریخ این سرزمین را و مردمانش را به‌نظاره ایستاده‌اند تا راوی حکایاتی باشند از نسلی به دیگر نسل؛ حکایاتی برخاسته از اعماق تار و پود و ریشه نیاکانی که سنگ بنای این سرزمین سبزفام را پی ریخته؛ چونان میراثی سترگ به ما وانهاده‌اند؛ میراثی که خشت بنایِ عشق را از شمالِ سبز تا جنوبِ زلال و از شرقِ مهر تا غربِ ایثارِ این سرزمین، به زبان دبیران و پیشه‌وران، صنعتگران و دهقانان و جنگاوران صف اندر صف، به زبان مردم جار می‌زند؛ که بی‌درنگی؛ سبزفامی ستوار این سروهای ماندگار؛ بی تطهیر خاکپای شهیدان غیور و مردان صبور؛ به تجلی نمی‌رسید... و در اشراقی محض، با تفالی خوش، به برکت نیایش‌های شبانه و دعای سحری پاکانِ خاکی نهادش، خوش‌آوازگی را به تجربه می‌نشیند.

اینک اما، پاسداشت این سترگ کاروان تاریخ و فرهنگ و هنر، از دیرباز تاریخ تا‌کنون، امری خطیر و فرضی محتوم بر شانه‌های ماست. اندک نظّاره‌ای بر داشته‌ها و بایستگی‌های این سرزمین، ما را بر آن می‌دارد تا با تدبیری سترگ، طرحی نو دراندازیم، طرح جامع توسعه سروستان، تاریخ سروستان در قرن گذشته نشان‌دهنده تأسیس پیشتازانه نهادهای مدنی آموزشی، شهری، بهداشتی، سیاسی و فرهنگی بوده است.

روز سروستان؛ بهانه تعلق خاطرها

1310 گشایش اولین دبستان و ثبت ملی کاخ سروستان آغاز این حرکت است.

سروستان نخستین شهری است در ایران که به همت استاد صادق همایونی صاحب کتاب فرهنگ مردمش می‌شود.

ذخایر نفت سبز کشف می‌شود. پمپ‌خانه زده می‌شود. باغ‌های پسته و زیتون گسترش می‌یابد و فیبر نوری از آن گذر می‌کند.

آواز سروستان با استاد نورالدین رضوی ماندگار و ثبت کاخ شکوهمندش جهانی می‌شود. جوانانش می‌درخشند در هنر و ورزش و دانش.

گزینش روز هفتم اردیبهشت‌ماه به‌نام روز سروستان ابتکاری است دلنشین و فرصتی مغتنم برای پرداختن به داشته‌ها، دیدن تنگناها و آفریدن راهبردها تا سروستان شهری شود که تعلق خاطر اهالی‌اش به آن عمیق‌تر شود.

بی‌تردید سروستان را اهالی آن می‌سازند. مدیریت شهری باید به این باور برسد که ساختن شهر تنها به معنی وسعت بخشیدن به فعالیت‌های عمرانی و زیرساخت‌های شهری نیست، بلکه به معنی سامان‌دهی فضای لازم برای ظهور و ایفای نقش اهل شهر است، چرا که این اهل شهرند که شهر را می‌سازند. مدیریت شهری در این حالت از جایگاه فاعل و کارفرما به جایگاه واسطه و خادم تغییر موضع می‌دهد.

شهر برای زندگی نیازمند روح است. به اندیشه، خلاقیت، زیبایی و دوستی، اخلاق، اقتصاد، توسعه و برنامه نیاز دارد.

توسعه فرهنگی؛ دالان توسعه پایدار

فرهنگ به ما هویت می‌بخشد و متمایز می‌کند. فرهنگ روابط اخلاقی و خلاق را در میان مردم رواج می‌دهد و به همین دلیل است که در روزگار ما توسعه فرهنگی را دالان توسعه پایدار می‌شناسند، چرا که عامل و مقصد توسعه انسان است و فرهنگ انسان‌ساز.

امری ناگزیر که بالندگی و پویندگی این سرزمین را تا از راه رسیدن نسل‌هایی دیگر، پی می‌ریزد و زیربنای حضور فرزندانمان را در این دیار، با شکوهی تمام، بر صفحه تاریخ نقش می‌زند؛ تا ما نیز، چونان نیاکانمان، برگی سبز، بر کارنامه زرین این دیار بیفزاییم...

سروستان نیازمند رستاخیز فرهنگی است تا سروستان را گلستان کند. تدوین طرح جامع توسعه شهر و شهرستان، تشکیل نهادهای اقتصادی اشتغال‌زا، ایجاد تأسیسات فرهنگی و رفاهی و از همه مهم‌تر ترویج دوستی، همدلی و همزبانی گام‌هایی است در رسیدن به قله بلند توسعه سروستان. امید که با هم بیاندیشیم، بکوشیم و کاری کنیم کارستان برای فردای سروستان.

روز سروستان مبارک باد