از آثار تاريخى شهرستان مهر است كه در فاصله 12 كيلومترى شمال شهر لامرد و در جنوب شرقى روستاى خالده واقع شده است. اين محوطه در بخش كوهپايه واقع شده است. آثار اين محوطه را حفرهاى چهارگوش به ابعاد 65×50 سانتىمتر تشكيل مىدهد.اين استودان، در نماى صخرهاى در بخش كوهپايه به شكل طاقچهاى عمودى كنده شده و در جانب شرقى صخره و در ارتفاع دو مترى از سطح زمين قرار دارد كه هماينك سمت چپ دهانه ورودى آن شكسته و از بين رفته است. به موازات دهانه عمودى اين استودان، در سطح افقى بخش بالاى صخره، حفرهاى مستطيل شكل وجود دارد. دهانه ورودى اين استودان، به شكل چارچوبى عمودى به ابعاد 65×40 سانتىمتر است. در نماى اين استودان، دورتادور دهانه ورودى، سه رديف قاب چهارگوش تو در تو حجارى شده كه در بخش پايين، اين سه رديف، در يك خط افقى، با چارچوب دهانه ورودى استودان، همسطح شده است. ابعاد اولين رديف قاب چهارگوش در دهانه استودان 85×70 سانتىمتر، دومين رديف 110×95 سانتىمتر و سومين رديف، 135×115 سانتىمتر است.عرض هر كدام از اين قابها نيز بين 8 تا 12 سانتىمتر است. در اولين و دومين رديف افقى بخش بالاى دهانه استودان، تزيينات مثلثى شكل توپرى كندهكارى شده است. اندازه هر كدام از اين تزيينات مثلثى شكل در ضلع قاعده 12 سانتىمتر و ارتفاع هر كدام 8 سانتىمتر است.بخشى از اين تزيينات مثلثى شكل به دليل شكستگى جانب چپ استودان از بين رفته و هماينك تنها دو مثلث تزيينى در رديف اول و هفت مثلث تزيينى در رديف دوم باقى مانده است. به نظر مىرسد كه تعداد اين تزيينات در رديف اول، شش عدد و در رديف دوم هشت عدد بوده است.با توجه به تزيينات مثلثى شكل نماى استودانها و هم چنين ابعاد دهانه ورودى آنها اين استودانها با نمونههاى متعددى از طاقچههاى كنده شده در صخرههاىكوه حسين، رحمت، زيدون، ايوب و زاغه در جلگه مرودشت قابل مقايسه است. اين دو استودان احتمالاً در دوره ساسانى مورد استفاده قرار مىگرفته است.
اين اثر در تاريخ/10/10/ 1381 با شماره 6774 در فهرست آثار ملى به ثبت رسيده است.
منابع: اسناد سازمان ميراث فرهنگى استان فارس / تحقيقات ميدانى.
کوروش کمالي سروستاني
وب سایت دانشنامه فارس راه اندازی شده در سال ٬۱۳۸۵ کلیه حقوق این سایت محفوظ و متعلق به موسسه دانشنامه فارس می باشد. طراحی و راه اندازی سایت توسط محمد حسن اشک زری